De ondraaglijke lichtheid van het bestaan
met D.D.Trans & Sofie Muller

The unbearable lightness of being
De ondraaglijke lichtheid van het bestaan

“Hoe zwaarder de last, hoe dichter ons leven bij de aarde komt, hoe werkelijker en waarachtiger het wordt. Omgekeerd, de absolute afwezigheid van last maakt de mens lichter dan lucht, hij stijgt op in de hoogte, neemt afscheid van de aarde en zijn aardse wezen, en wordt slechts half echt, zijn bewegingen even vrij als onbeduidend. Wat zullen we dan kiezen? Gewicht of lichtheid?” – Milan Kundera

In De ondraaglijke lichtheid van het bestaan (1984) blijkt dat de iconische roman niet alleen een verhaal beschrijft, maar de menselijke situatie ondervraagt, er vragen over stelt, het als een raadsel ziet. Er worden slechts flarden over de personages meegegeven, en toch dringt de schrijver Milan Kundera (°1 april 1929, Brno, Tsjechië, woont en werkt in Frankrijk) heel diep tot hen door. Hij kijkt dwars door de hoofden en harten van Tomas, Tereza, Sabina, Franz, Karenin en Simon heen. Hij wil het individuele bestaan doorgronden via een taal die ons van kennis over het concrete leven voorziet. Het boek is een vorm waarin de existentiële binnenwereld van de mens in al haar complexiteit wordt onderzocht en duidt dat heersende maatschappelijke fenomenen niet alles kunnen overheersen, maar dat mensen hun eigen leven ondanks alles gewoon verder leven. Het zijn uiteindelijk dromen, nachtmerries, liefdes, angsten en verlangens die betekenis geven aan het leven.

In deze tijdelijke presentatie van een aantal werken van D.D. Trans (Frank Tuytschaever, °1963, woont en werkt in Ruiselede) en Sofie Muller (°1974, woont en werkt in Gent) worden eveneens verschillende achtergronden en denkbeelden naast elkaar getoond. Hun werken zijn los van elkaar ontstaan en balanceren op ogenschijnlijke tegenstellingen van het alledaagse bestaan. Lastig en luchtig. Zacht en hard. Moeilijk en gemakkelijk. Plastic en marmer. Donker en kleurrijk. Dingen en mensen.

Vanuit twee verschillende perspectieven worden zaken als lotsbestemming en voorbestemming complementair verbeeld en aangereikt. In een minimale opstelling worden werken samengebracht die op het eerste zicht onverenigbaar lijken. Als figuren. Als statements. Als parallelle werelden. Als een eindeloze reeks toevalligheden vol tekens, die zodanig anders zijn dat ze als vanzelf betekenissen lijken te genereren. Metaforen van zwaarte worden net ook plezierige interventies. Dramatische situaties worden niet alleen een grote worsteling, maar ook een humoristische verbintenis.

Er is falen en winnen. Verliezen en wensen. Verwonding en genezing. Twee oeuvres, die afhankelijk van het perspectief een enorme last aanreiken of een groot voordeel bieden. Een zekere zaligheid waar het heerlijk vertoeven wordt. Voor altijd en nooit. Ondraaglijk en licht.